Öğretmenleri, Senalara basit bir Türkiye kabartma haritası yapacaklarını söyledi. Tüm sınıf sevinerek dersi uygulamaya geçti. Öğretmen en yoğun kabartmaları hangi bölgeye yapacaklarını sordu. Sena:
— Öğretmenim, yurdumuzda yükseltisi en fazla olan bölge Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Bu sebeple en yoğun kabartmaları bu bölgeye yapmamız gerektiğini düşünüyorum.
— Teşekkür ederim Sena. Yurdumuzun en yüksek dağı olan Ağrı Dağı da bu bölgemizde bulunuyor. Haritamızda belirtmemizde fayda var. Bu dağın özelliğini bilen var mı?
…
— Peki, o zaman ben anlatayım. Ağrı Dağı sönmüş bir yanardağdır. Yanardağların tepesinde, koni biçiminde bir delik bulunur. Buna krater denir. Kraterden sıcak lavlar püskürür. Lavlar yerin derinliklerinden gelir. Sönmüş yanardağ artık lav püskürtmeyen bir dağdır. Bu arada bölgenin tanımını yapmadık. Bölge; kendi sınırları içinde iklim ve bitki örtüsü özellikleri ile benzerlik gösteren toprak parçasına denir.
— Haydi, hep birlikte haritadan bölgenin belli başlı dağlarını tespit edelim. Mehmet, söz alarak diğer dağ adlarını belirledi.
— Süphan Dağı, Cilo Dağı, Kop ve Allahüekber Dağları.
— Bu dağlar yeterli çocuklar. Bu bölgede hangi ovaları görüyorsunuz?
— Ova nedir? Diye atıldı Elif.
— Ova, etrafına göre daha çukurdadır. Akarsular yüzeyden akar. Çevresine göre daha düzdür. Oldukça verimli topraklardan oluşur.
— O halde Malatya Ovası, Elazığ Ovası, Muş Ovası, Elbistan Ovasını belli başlı bölgenin ovaları içinde sayabiliriz.
— Öğretmenim, bu bölgede ülkemizin en büyük gölü de var değil mi? Van Gölü.
— Aferin Aslı. Göl, etrafı kara ile çevrili, dışarıya akıntısı olmayan sulara denir. Bu bölgede, Nemrut, Gölcük gibi göller de vardır. Bir de Keban Barajı bu bölgede yer alır.
— Öğretmenim, nehrin tanımını yapıp bu bölgedeki ırmakları haritadan ben bulabilir miyim? Heyecanla söz almak isteyen Batuhan’dı. Öğretmeninin verdiği izinle konuşmaya başladı:
— Irmaklar genellikle denize dökülen büyük akarsulardır. Fırat, Dicle, Karasu, Aras, Kura bu bölgenin önemli akarsularıdır.
— Maden zenginlikleri en fazla olan bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi’dir.
— Dikkat ettiyseniz burada orman sayısı azdır. Yüksek olması ve denizden uzak olması bu bölgenin iklimini de etkiliyor. Bu bölgede kara iklimi hüküm sürüyor. Yani kısa süren bir yaz mevsimi, uzun ve çok sert geçen kışlar bölgede ulaşımda sorunlara yol açıyor. Hatta benim de bu konuyla ilgili bir anım var. İlk öğretmen olduğum zamanlarda köy yolu karlarla kaplanmıştı. Günlerce şehre inememiştik. Neyse, şimdi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne doğru uzanalım.
— Öğretmenim, bölgeler haritasına bakınca en küçük bölgemiz gibi görünüyor.
Malatya, Elazığ, Tunceli, Erzincan, Bingöl, Muş, Erzurum, Bitlis, Van, Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır bölgede bulunan illerdir.
— Öğretmenim, yurdumuzda yükseltisi en fazla olan bölge Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Bu sebeple en yoğun kabartmaları bu bölgeye yapmamız gerektiğini düşünüyorum.
— Teşekkür ederim Sena. Yurdumuzun en yüksek dağı olan Ağrı Dağı da bu bölgemizde bulunuyor. Haritamızda belirtmemizde fayda var. Bu dağın özelliğini bilen var mı?
…
— Peki, o zaman ben anlatayım. Ağrı Dağı sönmüş bir yanardağdır. Yanardağların tepesinde, koni biçiminde bir delik bulunur. Buna krater denir. Kraterden sıcak lavlar püskürür. Lavlar yerin derinliklerinden gelir. Sönmüş yanardağ artık lav püskürtmeyen bir dağdır. Bu arada bölgenin tanımını yapmadık. Bölge; kendi sınırları içinde iklim ve bitki örtüsü özellikleri ile benzerlik gösteren toprak parçasına denir.
— Haydi, hep birlikte haritadan bölgenin belli başlı dağlarını tespit edelim. Mehmet, söz alarak diğer dağ adlarını belirledi.
— Süphan Dağı, Cilo Dağı, Kop ve Allahüekber Dağları.
— Bu dağlar yeterli çocuklar. Bu bölgede hangi ovaları görüyorsunuz?
— Ova nedir? Diye atıldı Elif.
— Ova, etrafına göre daha çukurdadır. Akarsular yüzeyden akar. Çevresine göre daha düzdür. Oldukça verimli topraklardan oluşur.
— O halde Malatya Ovası, Elazığ Ovası, Muş Ovası, Elbistan Ovasını belli başlı bölgenin ovaları içinde sayabiliriz.
— Öğretmenim, bu bölgede ülkemizin en büyük gölü de var değil mi? Van Gölü.
— Aferin Aslı. Göl, etrafı kara ile çevrili, dışarıya akıntısı olmayan sulara denir. Bu bölgede, Nemrut, Gölcük gibi göller de vardır. Bir de Keban Barajı bu bölgede yer alır.
— Öğretmenim, nehrin tanımını yapıp bu bölgedeki ırmakları haritadan ben bulabilir miyim? Heyecanla söz almak isteyen Batuhan’dı. Öğretmeninin verdiği izinle konuşmaya başladı:
— Irmaklar genellikle denize dökülen büyük akarsulardır. Fırat, Dicle, Karasu, Aras, Kura bu bölgenin önemli akarsularıdır.
— Maden zenginlikleri en fazla olan bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi’dir.
— Dikkat ettiyseniz burada orman sayısı azdır. Yüksek olması ve denizden uzak olması bu bölgenin iklimini de etkiliyor. Bu bölgede kara iklimi hüküm sürüyor. Yani kısa süren bir yaz mevsimi, uzun ve çok sert geçen kışlar bölgede ulaşımda sorunlara yol açıyor. Hatta benim de bu konuyla ilgili bir anım var. İlk öğretmen olduğum zamanlarda köy yolu karlarla kaplanmıştı. Günlerce şehre inememiştik. Neyse, şimdi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne doğru uzanalım.
— Öğretmenim, bölgeler haritasına bakınca en küçük bölgemiz gibi görünüyor.
Malatya, Elazığ, Tunceli, Erzincan, Bingöl, Muş, Erzurum, Bitlis, Van, Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır bölgede bulunan illerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder